ویروس هرپس یکی از مهم ترین ویروس هاست. بسیاری از عفونتهایی که ایجاد می‌شوند، به دلیل وجود همین ویروس است. دلیل کنترل و درمان آن بسیارحائز اهمیت است. زمانی که عفونت اولیه ایجاد می‌شود و فرد برای اولین بار با ویروس مواجه می‌شود، بعد از آن ویروس بدن را ترک نکرده و نهفته باقی می ماند. پس در افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند با عفونت اولیه شدید یا ری اکشن جدید ویروس مواجه می شوند.
مراحل تبخال
یک تبخال در پنج مرحله ایجاد می‌شود:
مرحله ۱
سوزن سوزن شدن و خارش: حدود ۱ تا ۲ روز قبل از ظاهر شدن تاول‌ها ممکن است روی لب یا صورت خود احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش را تجربه کنید. این بهترین زمان برای شروع درمان است.
مرحله ۲
تاول: سپس یک تاول قرمز بزرگ و پر از مایع ایجاد خواهد شد. در این مرحله، تاول دردناک و حساس به لمس خواهد بود.
مرحله ۳
تشکیل زخم: تاول‌ها پس از ترکیدن، زخم‌های دردناکی را تشکیل می‌دهند.
مرحله ۴
خارش و پوسته ریزی: با خشک شدن زخم‌های تبخال، خارش و ترک خوردگی ایجاد می‌شود. تبخال به طور متوسط تا ۲ هفته باقی خواهد ماند و تا زمان پوسته پوسته شدن، مسری و قابل انتقال است.
مرحله ۵
بهبودی: در این مرحله، زخم‌های تبخال از بین می‌روند و تبخال بهبود می‌یابد.
علائم تبخال ( ویروس هرپس سیمپلکس)
- نخستین علائم تبخال بطور متوسط ۳ هفته پس از قرارگرفتن در معرض ویروس ظاهر می‌شوند.
- این ویروس باعث ایجاد تاول و زخم روی لب، دهان، زبان، لثه یا بینی می‌شود.
- علائم تبخال معمولاً طی چند هفته بدون درمان از بین می‌رود.
- ممکن است در زمان تجربه‌ی مراحل گفته شده، علائم دیگری مثل تب، تورم غدد لنفاوی و دردهای عضلانی را نیز تجربه کنید.
- گاهی اوقات، تبخال روی انگشتان ظاهر می‌شود. این امر به ویژه در کارکنان دندانپزشکی شایع است.
- کودکانی که انگشتانشان را می‌مکند ممکن است عفونت را از دهان به انگشتان خود منتقل کنند.
- ورزشکارانی که در تماس مستقیم با سایر ورزشکاران هستند در معرض خطر ابتلا به تبخال هستند. این شکل از تبخال می‌تواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود، اما صورت، گردن و بازوها محل‌های رایج هستند.
- به این نکته دقت داشته باشید: در صورت بروز هرگونه علائم چشمی همراه با تبخال، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. عدم درمان سریع عفونت‌های چشمی ناشی از ویروس هرپس، می‌تواند منجر به از بین رفتن دائمی بینایی شود. زیرا این عفونت می‌تواند منجر به زخم شدن قرنیه شود.
- یکی از بیماری‌هایی که با تبخال اشتباه گرفته می‌شود آفت دهانی است. ضایعات این بیماری در داخل دهان، زبان، گلو و گونه‌ها ایجاد می‌شود. این ضایعات معمولاً صاف هستند، مسری نیستند و در اثر ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد نمی‌شوند. در حالی که تبخال معمولاً در لب‌ها و بیرون دهان مشاهده می‌شود. تبخال بسیار مسری است و ضایعات آن ظاهری حباب مانند دارند.
راه‌های انتقال تبخال ( ویروس هرپس سیمپلکس)
از طریق بوسیدن، به اشتراک گذاشتن غذاها یا نوشیدنی‌ها، یا به اشتراک گذاشتن اشیا شخصی مانند حوله، مسواک و تیغ اصلاح و همچنین تماس با بزاق فرد آلوده به ویروس، منتقل می‌شود. حتی اگر تاول قابل مشاهده نباشد نیز ویروس قابل انتقال است.
عوارض تبخال ( ویروس هرپس سیمپلکس)
عفونت اولیه‌ی تبخال می‌تواند علائم و عوارض شدیدتری ایجاد کند، زیرا بدن هنوز در مقابل ویروس مقاوم نشده و راه دفاعی ندارد. این عوارض در کودکان خردسال، افراد دارای اگزما یا ضعف سیستم ایمنی مانند سرطان یا ایدز، ممکن است رخ دهد. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید:
- تب بالا یا مداوم
- مشکل در تنفس یا بلع
- چشم‌های تحریک شده و قرمز، با یا بدون ترشحات
- گسترش عفونت به قسمت‌های دیگر پوست
- برطرف نشدن علائم طی یک تا دو هفته
- عود مکرر علائم در طی یک سال
درمان تبخال
متاسفانه هیچ درمان قطعی برای ویروس تبخال وجود ندارد، اما روش‌های درمانی مختلفی برای تسکین زخم‌های تبخال وجود دارد.
پماد و کرم
پمادهای ضد ویروسی، مانند پنسیکلوویر (دناویر) و دوکوزانول (Abreva) درد را کنترل کرده و بهبودی را سرعت می‌بخشند. اگر به محض ظاهر شدن علائم اولیه، از این پمادها استفاده شود، موثرتر خواهند بود. پمادهای ضد ویروسی باید ۴ تا ۵ بار در روز بر روی زخم اعمال شوند.
دارو درمانی
داروهای ضد ویروسی خوراکی مانند آسیکلوویر (Zovirax)، والاسیکلوویر (Valtrex) و فامسیکلوویر (Famvir) در زخم‌های تبخال قابل استفاده هستند. در واقع این داروها باعث حذف ویروس از بدن نمی‌شوند بلکه از انتقال ویروس به سایر افراد جلوگیری می‌کنند.
این داروها فقط با نسخه در دسترس هستند.
در صورت بروز عوارض، داروهای ضد ویروسی را باید استفاده کنید.
مصرف داروی مسکن مانند استامینوفن به کاهش هرگونه درد کمک می‌کند. کرم‌های حاوی لیدوکائین یا بنزوکائین نیز در تسکین درد موثر هستند.
کرم زینک اکسید موضعی ممکن است مدت زمان زخم‌های تبخال را کوتاه کند. طبق مطالعات، اکسید روی بهبود تبخال را به طور متوسط، یک و نیم روز کوتاه‌تر می‌کند. اکسید روی همچنین باعث کاهش تاول، درد، خارش و سوزن سوزن شدن می‌شود.
درمان‌های خانگی
کمپرس سرد:
استفاده از یخ بر روی زخم‌ها، علائم را کاهش می‌دهد.
آلوئه ورا:
ژل خنک کننده‌ی آلوئه ورا، باعث تسکین درد شدید می‌شود.
لیمو:
خاصیت ضد ویروسی لیمو، به کاهش قرمزی و تورم تاول یا پیشگیری از عفونت‌های بعدی کمک می‌کند.
داروهای خانگی، کرم‌ها یا پمادها را با استفاده از یک گوش پاک کن تمیز، روی زخم‌ها بمالید.
ویروس هرپس و پاکسازی پوست
آیا افراد مبتلا به ویروس هرپس می‌توانند پاکسازی پوست و خدمات مشابه انجام دهند؟
برای پاکسازی پوست باید اجازه دهند که یک هفته از درمان ویروسشان گذشته باشد. تا بیماری کاملا درمان شده باشد.
توجه :
برای انجام کارهای تهاجمی مثل تزریق ژل و بوتاکس و یا میکرونیدلینگ انجام دهند، افراد مبتلا به ویروس هرپس یا حتی کسانیکه قبلا یکبار درگیر شده اند، بهتر است قبل از انجام این خدمات از داروی آسیکلوویر Acyclovirاستفاده کنند.
