ما در برهه‌ای طلایی از تاریخ، زندگی می کنیم که هر روز شاهد نتایج شگفت انگیزی از پژوهش‌ها و تحقیقات علمی مختلف هستیم. نتایج این تحقیقات، اغلب به تولید و عرضه محصولا آرایشی، بهداشتی، دارویی و … منجر می‌شوند. اما در این میان، محصولات آرایشی و مراقبتی پوست، یکی از پرطرفدارترین بازارهای جهانی است.
یکی از جنجال برانگیزترین محصولات مراقبتی پوست، بعد از کشف نیاسینامید (Niacinamide)و اثبات عملکرد موثر آن در سلامت و زیبایی پوست بود.
نیاسینامید چیست؟
نیاسینامید که به نام نیکوتین آمید نیز شناخته می‌شود، یکی از مشتقات اصلی ویتامین B3 است. ویتامین B3 در دسته ویتامین‌های ضروری محلول در آب طبقه‌بندی می‌شود. به این معنی که بدن ما برای عملکرد کامل خود به این ویتامین احتیاج دارد، اما به تنهایی قادر به ساخت و تولید آن نیست. به همین خاطر، مصرف مواد مغذی حاوی ویتامین‌های خانواده B و به خصوص B3 از اهمیت بالایی برخوردار است.
اما نیاسینامید به عنوان یکی از مشتقات اصلی ویتامین B3، توسط بدن تولید می‌شود. بدن ما، با به کارگیری برخی واکنشهای اختصاصی، می‌تواند از اسید آمینه تریپتوفان و ویتامین B3 برای تولید نیاسینامید استفاده کند. اما این به شرطی است که بدن از طریق مصرف مواد غذایی و مکمل‌ها، مقدار کافی ویتامین B3 را دریافت کند. در غیر اینصورت ویتامین B3 دریافتی، تنها به واکنشهای حیاتی بدن اختصاص داده می‌شود.
با مزایای نیاسینامید برای پوست آشنا شوید
· مصونیت بخشیدن به ساختار پوست
نیاسینامید، به ساخت و ترمیم ساختمان کراتین پوست کمک می‌کند. همانطور که می‌دانید، کراتین یکی از مهم‌ترین پروتئین‌های موجود در ساختمان پوست، مو و ناخن است و نقش مهمی در حفظ سلامت و استحکام آنها دارد. نیاسینامید، با مکانیسمی منحصر به فرد تولید و ترمیم این پروتئین را بهبود می‌دهد. در نتیجه به حفظ سلامت پوست کمک می‌کند.
· تقویت سد دفاعی
پوست ما، ساختاری چند لایه دارد و نخستین سد دفاعی بدن است. نیاسینامید، به رشد لایه سطحی پوست کمک می‌کند و توان دفاعی بدن را افزایش می‌دهد. به علاوه، با تقویت سد سرامیدی (سد لیپیدی) پوست، به حفظ رطوبت طبیعی کمک می‌نماید و مانع از خشکی و پوسته پوسته شدن آن می‌شود.
· کاهش التهاب و قرمزی
یکی از خواص مورد توجه درباره نیاسینامید، قدرت ضد التهاب آن است. این ماده ویژه، قدرت التیام بخش عالی دارد و در تسکین التهابات و قرمزی پوست نقش موثری ایفا می‌کند. به همین خاطر است که اکثر متخصصان پوست، تجویز مشتقات آن را برای درمان مشکلات التهابی و بیماری‌های پوستی مانند اگزما در نظر می‌گیرند.
· کاهش اندازه منافذ پوستی
یکی از شایع‌ترین مشکلات پوستی در دنیا، منافذ باز یا بزرگ است «پوست پرتقالی». درمان و از بین بردن این منافذ، اغلب کار دشواری است و محصولات موثر کمی در این زمینه وجود دارد. نیاسینامید به عنوان نجات دهنده این عارضه است؛ چرا که خاصیت قابض فوق‌العاده‌ای دارد و به کوچک شدن منافذ باز پوستی کمک می‌کند.
· کنترل چربی طبیعی پوست
در زمینه کنترل و تنظیم میزان چربی پوست، نیاسینامید تاثیر بسیاری دارد. فرقی نمی‌کند مشکل از پوست چرب باشد یا از خشکی بی‌نهایت پوست. در هر دو صورت، نیاسینامید(Niacinamide) مشکل را حل می‌کند. این ماده با کنترل غدد سباسه، میزان تولید و ترشح چربی پوست را به تعادل می‌رساند و مانع از چرب شدن پوست، برق افتادن آن و ایجاد آکنه می‌شود. از طرفی، رطوبت مورد نیاز پوست‌های خشک را تامین می‌نماید و از خشکی آن جلوگیری می‌کند.
· کاهش هیپرپیگمانتاسیون
هیپرپیگمانتاسیون و لک‌ها، یکی از بزرگترین مشکلات پوستی به شمار می‌روند. لک‌های پوستی علل مختلفی دارند و اغلب در اثر تابش اشعه ماورا بنفش نور خورشید و جای جوش‌ها ایجاد می‌شوند. به علاوه، افزایش سن و استفاده از برخی انواع دارو نیز ممکن است منجر به افزایش لک‌های پوستی شود.
نیاسینامید، از گزینه‌های درمانی موثر برای از بین بردن لک‌های پوستی به شمار می‌رود. پزشک متخصص اغلب از انواع 5 درصد این ماده برای درمان هیپرپیگمانتاسیون استفاده می‌کند. این ماده نسبت به دیگر محصولات مشابه که برای مبارزه با لک‌ها استفاده می‌شوند، سرعت عمل بیشتری دارد و مزایای به کار بردن آن معمولا بعد از 4 هفته به خوبی قابل مشاهده است.
· مبارزه با پیری
نیاسینامید ها، تا حد زیادی می‌توانند برای کاهش چین و چروک به شما کمک کنند. تحقیقات انجام گرفته درباره عملکرد این ماده، نشان از نقش موثر آن در تعویق نشانه‌های پیری دارد. نیاسینامید با تحریک تولید بافت کلاژن، به استحکام ساختار صورتتان کمک می‌کند و خطوط ریز را می‌پوشاند. به علاوه، در جلوگیری از ایجاد چین و چروک‌های بیشتر نیز نقش موثری ایفا می‌نماید.
· محافظت در برابر استرس اکسیداتیو
استرس اکسیداتیو و تاثیر آن بر سلامت پوست و بدن، یکی از نگرانی‌های بالقوه دنیای امروز است. مواجهه روزانه با آلودگی‌های محیطی، آلاینده‌ها، گازهای گلخانه‌ای و نور خورشید، همه ما را در معرض خطر استرس اکسیداتیو قرار می‌دهد.
پژوهش‌های بسیاری در زمینه کنترل استرس اکسیداتیو و مبارزه با عارضه‌های جانبی آن برای سلامت بدن انجام گرفته است. نیاسینامید، انجام واکنشهای اکسیداتیو را در سلول‌های پوستی کنترل می‌کند و مانع از افزایش استرس اکسیداتیو می‌شود.
· محافظت در برابر نور آفتاب
محافظت از پوست در برابر نور خورشید، یکی از دیگر از مزایای شگفت انگیز نیاسینامید است. این ماده، از پوست و سلول‌های آن در برابر آسیب ناشی از اشعه ماورا بنفش آفتاب محافظت می‌نماید.
· افزایش قدرت ترمیم پوستی
قدرت و سرعت ترمیم پوستی، ارتباط مستقیمی با سلامت و زیبایی پوستتان دارد. نیاسینامید می‌تواند قدرت ترمیم سلول‌های پوستی را افزایش دهد و زمینه را برای داشتن پوستی بی‌نقص فراهم نماید.
· درمان آکنه‌های مقاوم
نیاسینامید به عنوان نوعی درمان مفید و جایگزین برای مبارزه با آکنه‌های شدید و التهابی شناخته می‌شود. این ماده، اغلب برای از بین بردن انواع آکنه‌های پاسچول و پاپول مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از آن، به مرور زمان، التهاب و آسیب بافتی ناشی از این دست آکنه‌ها را کاهش می‌دهد و به ترمیم پوستتان نیز کمک می‌کند.
منابع طبیعی نیاسینامید را بشناسید
یکی از راهکارهای استفاده از مزایای نیاسینامید(Niacinamide)، دریافت آن از طریق منابع غذایی است. از جمله منابع طبیعی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تخم مرغ
- غلات
- سبزیجات سبز
- لوبیا
- ماهی
- شیر
اما پیش از هر اقدامی، باید توجه داشته باشید که مواد غذایی طبیعی، نیاسینامید را به صورت مستقیم به بدن شما نمی‌رسانند. این منابع در واقع حاوی ویتامین B3 هستند و بدن ممکن است در صورت نیاز آن را به نیاسینامید تبدیل کند. به همین خاطر است که هیچ تضمینی برای تاثیر مواد مغذی رژیم غذایی بر سلامت پوست وجود ندارد.
منابع مستقیم نیاسینامید
همانطور که اشاره شد، استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین B3 نمی‌تواند تضمینی برای تبدیل آن به نیاسینامید در بدن باشد. خوشبختانه با پیشرفت علم و تکنولوژی، امروزه امکان استفاده از انواع مکمل‌ها و محصولات موضعی آن برای همه ما فراهم شده است. شما می‌توانید از منابع مستقیم و آماده این ماده معجزه آسا برای سلامت پوستتان کمک بگیرید.
مکمل‌های خوراکی نیاسینامید
همانطور که اشاره شد، مکمل‌های خوراکی یکی از منابع مستقیم نیاسینامیدها به شمار می‌روند. اما استفاده خودسرانه از آنها به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. این مکمل‌ها، توسط پزشک برای درمان بیماری‌های زمینه‌ای و مشکلات خاص پوستی تجویز می‌شوند و بدون نسخه در اختیار مصرف کنندگان قرار نمی‌گیرند.
مشتقات موضعی نیاسینامید
نیاسینامید به شکل موضعی خود، در انواع لوسیون، کرم، ژل و … تولید و عرضه می‌شود. حتی بسیاری از انواع ماسک‌های صورت و محصولات مراقبتی نیز حاوی دوزهای متغیری از نیاسینامید هستند. انتخاب هرکدام از این محصولات، به جنس پوست و نیازهای آن بستگی دارد.
اگر تخصص و تجربه‌ای درباره استفاده صحیح از نیاسینامید ندارید، بهتر است دست نگه دارید. در این حالت، توصیه می‌شود با مشاور زیبایی یا پزشک متخصص مشورت نمایید تا محصولی موثر با دوز مناسب را برایتان تجویز نماید.
سرم نیاسینامید چیست؟
سرم‌ها، یکی از پرطرفدارترین مشتقات موضعی نیاسینامید به شمار می‌روند. علت اصلی این موضوع را باید در ساختار ویژه سرم‌ها جستجو کرد. سرم‌ها یکی از جدیدترین محصولات مراقبت پوستی در سال‌های اخیر هستند. آنها در مدت زمان کوتاهی توانستند دیگر همتایان خود را کنار بزنند و لقب یکی از پرفروش‌ترین محصولات مراقبتی را به خود اختصاص دهند.
اما مزایای خاص سرم‌ها و به خصوص سرم نیاسینامید چیست؟
- سرم‌ها اغلب بر پایه آب طراحی می‌شوند و بافت بسیار سبکی دارند.
- قدرت و سرعت جذب سرم‌ها در مقایسه با دیگر انواع محصولات مراقبتی بسیار بالا است.
- سرم‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن، بیشترین درصد مواد مغذی را به پوستتان می‌رسانند.
- این دست از محصولات، قدرت نفوذ بیشتری دارند و به راحتی به عمیق‌ترین لایه‌های پوست نفوذ می‌نمایند.
سرم نیاسینامید نیز از این قاعده مستثنی نیست. به همین خاطر است که به عنوان یکی از موثرترین محصولات موضعی شناخته می‌شود.
انتخاب سرم نیاسینامید مناسب
سرم‌های نیاسینامید اغلب در دوزهای 5 درصدی و کمتر فرموله می‌شوند.
برای انتخاب دوز مناسب نیاسینامید، می‌توانید از راهنمای زیر کمک بگیرید:
- فرمول‌های 5 درصدی از قدرتمندترین انواع سرم‌های نیاسینامید هستند. آنها اغلب برای درمان مشکلات پوستی از قبیل: هیپرپیگمانتاسیون و آسیب‌های ناشی از نور خورشید مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- فرمولاسیون‌های 2 درصدی نیاسینامید، معمولا در روند درمان بیماری‌هایی مانند اگزما و شرایط مشابه استفاده می‌شود.
- اگر پوست حساسی دارید و اغلب با شرایطی همچون آلرژی، التهاب و پوسته پوسته شدن مواجه می‌شوید، بهتر است از دوزهای پایین‌تر نیاسینامید(Niacinamide) کمک بگیرید. دوزهای کمتر از 2 درصد می‌توانند انتخاب مناسبی برای شما باشند.
هنگام خرید محصول، توجه داشته باشید که نیاسینامید ممکن است با نام نیاسین یا نیکوتینامید نیز در برچسب محصولات پوستی درج شود.
نکته مهم دیگری که درباره استفاده درمانی از سرم‌های پوستی نیاسینامید وجود دارد، ترکیب آن با دیگر مواد فعال است. اغلب متخصصان پوست، از محصولات حاوی هیالورونیک اسید به همراه نیاسینامید استفاده می‌کنند. تحقیقات انجام گرفته در این زمینه نشان می‌دهند که هیالورونیک اسید با اثر هم افزایی خود، جذب پوستی محصولات مراقبتی مانند نیاسینامید را افزایش می‌دهد.
عوارض استفاده از نیاسینامید
با وجود تمام شگفتی‌های نیاسینامید، این سوال مطرح است که این ماده عارضه جانبی خاصی برای پوست به دنبال دارد یا نه! با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش‌ها، بسیاری از پزشکان معتقدند که استفاده از نیاسینامید اغلب بی‌خطر است و عارضه خاصی به همراه ندارد. اما افرادی که از قبل مبتلا به آلرژی هستند، ممکن است نسبت به دزهای بالای نیاسینامید دچار واکنش شوند. برای جلوگیری از چنین عوارض ناخوشایندی، توصیه می‌شود پیش از استفاده از محصولات حاوی نیاسینامید، مطابق دستورالعمل زیر تست پچ انجام دهید:
- یک دایره کوچک به قطر 2 تا 3 سانت را روی پوست ساعدتان در نظر بگیرید و با خودکار محدوده آن را مشخص نمایید.
- مقداری از سرم را روی محدوده مشخص شده بمالید و 24 ساعت صبر کنید.
- اگر بعد از گذشت یک شبانه روز کامل متوجه علائم خاصی نشدید، می‌توانید با خیال راحت از آن استفاده نمایید.
- اما اگر با عوارضی مانند التهاب و بثورات پوستی مواجه شدید، در اولین فرصت پوستتان را با آب خنک بشویید. همچنین، از مصرف محصول مورد نظرتان نیز خودداری نمایید.
استفاده از مشتقات موضعی نیاسینامید به صورت موضعی، تاثیرات مثبتی بر سلامت کلی پوست شما دارد. این ماده می‌تواند توان دفاعی پوستتان را افزایش دهد و به رفع و درمان لک پوستی و آکنه‌های مقاوم کمک کند. اما نباید انتظار داشته باشید بعد از چند روز با معجزه روبرو شوید. بلکه ممکن است چندین هفته زمان ببرد تا تاثیرات قابل توجه نیاسینامید را در بهبود وضعیت پوستتان مشاهده نمایید. به همین خاطر، مهم است که صبور باشید و روتین پوستی خود را تا رسیدن به نتایج موثر ادامه دهید.
